Wydarzenia w dziedzinie tańca w roku 2016
W Polskim Teatrze Tańca nastąpiła zmiana dyrekcji. Po ponad 20 latach z funkcji dyrektora odeszła Ewa Wycichowska, którą zastąpiła 1 września Iwona Pasińska. W 2016 roku PPT nie miał nowych premier (poza Atelier PTT), ale zrealizował projekt objazdowy po Polsce i zorganizował tradycyjnie festiwal „Dancing Poznań”.
Bałtycki Teatr Tańca w ostatnim roku swojej działalności w ramach Opery Bałtyckiej zaproponował premierę w choreografii dyrektor artystycznej Izadory Weiss Tristan & Izolda (24 czerwca).
Kielecki Teatr Tańca w 2016 roku przygotował trzy premierowe spektakle : ŁK 10,29 (Kto jest moim bliźnim?) w choreografii Grzegorza Pańtaka oraz Poza horyzont w choreografii Jacka Przybyłowicza (premiera 16 kwietnia) a także Sideways Rains z choreografią Guilherme Botelho, w koprodukcji z Fundacją Ciało/Umysł (premiera 30 września).
Wrocławski Teatr Pantomimy wyprodukował trzy nowe spektakle – Pustka. Pustynia. Nic w reżyserii Leszka Bzdyla (8 sierpnia), Bachantki w reżyserii Maćko Prusaka (10 czerwca) oraz spektakl dla dzieci Gdzie jest miłość ? w reżyserii Agnieszki Kulińskiej (4 grudnia).
Centrum Kultury w Lublinie ma pod swoimi skrzydłami Lubelski Teatr Tańca oraz Maat Festival/Teatr Maat Projekt, które prowadzą własne programy taneczne. Lubelski Teatr Tańca skupił się na prowadzeniu szeregu projektów warsztatowych, rezydencji i festiwalu. Jedną z ważniejszych inicjatyw w 2016 roku był projekt Terytoria choreografii, realizowany we współpracy z Instytutem Muzyki i Tańca i Art Stations Foundation. W ramach projektu zaprezentowano szereg spektakli z programu Polskiej Platformy Tańca 2014 na Białorusi, Ukrainie, w Armenii i Gruzji. Spektaklom towarzyszyły warsztaty i spotkania naukowe.
Teatr Maat zaproponował m.in. „psychodeliczną kompozycję” Haj (16 stycznia), a także rezydencje artystyczne. Maat Festival (będący zwyczajowo zakończeniem rezydencji) z uwagi na problemy finansowo-organizacyjne nie miał w 2016 pokazów finałowych.
W 2016 roku w Lublinie otwarta została również nowa wojewódzka instytucja kultury o charakterze impresaryjnym – Centrum Spotkania Kultur, dla której taniec stanowi jeden z ważniejszych elementów programowych. Jest to o tyle istotne, że dotychczas w Lublinie nie istniała scena umożliwiająca pokazy dużych zespołów. W ramach cyklu otwarcia CSK wystąpił tu m.in. Nederlands Dans Theatre 2 oraz Polski Balet Narodowy.
Teatr Tańca i Ruchu Rozbark w Bytomiu prowadzi kilkuosobowy zespół pod kierownictwem artystycznym Anny Piotrowskiej. W 2016 roku zespół przygotował premiery spektakli Podziemne słońca w choreografii Anny Piotrowskej (24 czerwca) i Moomy Issue z choreografią Cecilii Moisio (26 listopada). Na deskach teatru swoje prace zaprezentowali także Piotr Mateusz Wach i absolwenci Wydziału Teatru Tańca w Bytomiu krakowskiej PWST: April31 z choreografią Heleny Ganjalyan (9 kwietnia) oraz Cela S z choreografią Anny Ray (1 lipca). Teatr prowadzi także bogatą ofertę warsztatową.
Krakowski zespół tańca dawnego Balet Dworski „Cracovia Danza” pod kierunkiem Romany Agnel obchodził jubileusz 10-lecia działalności. Z tej okazji przygotowano aż pięć premierowych spektakli oraz liczne pokazy, happeningi, spotkania Czas na taniec!. Zespół pięciokrotnie występował także za granicą.
Krakowska Cricoteka zakończyła w 2016 roku projekt kuratorski Anny Królicy – Maszyna choreograficzna, inspirowany Oskarem Schlemmerem. W jego ramach zaprezentowano premierowe spektakle Ann Konjetzky Lighting oraz a…b, zrealizowane we współpracy z polskimi tancerzami, a także pracę Barbary Bujakowskiej. Od października można było tu oglądać wystawę Kantor/Schlemmer, poświęconą relacjom tych dwóch artystów; wystawie towarzyszyła publikacja oraz panel dyskusyjny.
Działające od 2014 roku w Nowohuckim Centrum Kultury Krakowskie Centrum Choreograficzne zorganizowało pokazy gościnne spektakli, Festiwal Tańca Współczesnego „Spacer” oraz Konkurs Choreograficzny „3..2..1…TANIEC!”, a także regularne działania edukacyjne i warsztatowe.
Od września 2016 roku Maciej Kuźmiński rozpoczął pracę kierownika artystycznego w zespole Caro Dance przy siedleckim Domu Kultury. Zespół nie zatrudnia na stałe wykonawców, ale działa w strukturach instytucjonalnych. Pierwsza premiera w choreografii Kuźmińskiego miała miejsce w listopadzie (Archipelago, 25 listopada).
Znaczące miejsce w repertuarach teatrów dramatycznych w 2016 miał taniec w Teatrze Polskim Bydgoszczy (premiera Take it or make it według koncepcji Any Vujanović, 15 kwietnia), w Teatrze Studio im. St. Witkiewicza w Warszawie (Scena Tańca Studio), Teatrze Ochoty i w MCK Nowy Teatr, Teatrze Wybrzeże w Gdyni (głównie spektakle Teatru Dada von Bzdülöw), Teatrze Dramatycznym im. J. Szaniawskiego w Wałbrzychu (program edukacyjny Poruszyciele), Teatrze im. Stefana Jaracza w Łodzi (Bang Bang, reż. choreografka Dominika Knapik, 28 maja).
Scena Tańca Studio to jeden z ważniejszych programów prezentacji polskiego tańca na scenach teatralnych. Projekt został zainicjowany przez choreografa Mikołaja Mikołajczyka i krytyczkę Jadwigę Majewską, a ostateczną formę zyskał jako wspólne przedsięwzięcie Teatru Studio im. St. I. Witkiewicza, Instytutu Muzyki i Tańca, Biura Kultury m.st. Warszawy oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Projekt jest formą stałej sceny tanecznej w Warszawie i polega na regularnych prezentacjach (zazwyczaj co o miesiąc przez trzy dni) spektakli polskich twórców tańca pracujących w kraju i za granicą. Program działa od 2015, w 2016 roku zrealizowano 10 odsłon, których kuratorami byli kolejno Jadwiga Majewska, Mateusz Szymanówka i Włodzimierz Kaczkowski. Zaprezentowano łącznie 99 wydarzeń (w tym spektakle dla dzieci i dorosłych, warsztaty). W projekcie łącznie uczestniczyło około 8 tysięcy widzów.
MCK Nowy Teatr zaoferował natomiast przestrzeń dla najnowszych nurtów choreografii w ramach projektu Aktywizm tańca – przestrzenie nowej choreografii, którego kuratorkami były Magda Ptasznik i Maria Stokłosa. Projekt obejmował pokazy spektakli, w tym premierę Złotych demonów (23 czerwca, według koncepcji Marii Stokłosy) oraz panele dyskusyjne.
Swoje przestrzenie dla tańca współczesnego udostępniały także Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego w Warszawie, Mazowiecki Instytut Kultury w Warszawie, Staromiejskie Centrum Kultury w Krakowie. Wiodące galerie i muzea również coraz częściej włączają choreografię i ruch w swój regularny program, w 2016 roku były to przede wszystkim: MS2 w Łodzi (wystawa Układy odniesienia. Choreografia w muzeum), Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (Boris Charmatz, Marta Ziółek), CSW Zamek Ujazdowski (Ivo Dimchev), Muzeum Śląskie w Katowicach (w ramach m.in. Sceny dla tańca oraz spektakle Rafała Urbackiego), Galeria Sztuki im. J. Tarasina w Kaliszu (projekt Powrót (do) przyszłości, kurator Mateusz Szymanówka, z udziałem m.in. Marty Ziółek, Kasi Wolińskiej, Marii Zimpel, Przemka Kamińskiego, Agaty Siniarskiej).
Warto także podkreślić coraz liczniejsze współprace młodego pokolenia choreografów z reżyserami w teatrach dramatycznych (Kaya Kołodziejczyk, Iza Szostak, Maria Stokłosa, Weronika Pelczyńska, Dominika Knapik, Paweł Sakowicz) obok twórców z długą historią takiej współpracy (Leszek Bzdyl, Mikołaj Mikołajczyk, Maćko Prusak, Tomasz Wygoda, Emil Wesołowski).
Państwowy Zespół Pieśni i Tańca Mazowsze ma swoją siedzibę w Otrębusach pod Warszawą. Od marca 2016 zespołem kieruje dyrygent Jacek Boniecki. Zespół prowadzi bogatą ofertę warsztatową tańców narodowych i ludowych. Zespół wielokrotnie koncertował zarówno w siedzibie jak i na terenie całego kraju.
Zespół Pieśni i Tańca Śląsk im. St. Hadyny pod dyrekcją Zbigniewa Czerniaka również prowadzi szeroką ofertę koncertową i warsztatową, w tym w ramach letniej szkoły, a także inicjatywy takiej jak Festiwal Tańców Narodowych dla uczniów szkół baletowych czy Międzynarodowy Festiwal Folklorystyczny Silesia.